Chăm sóc sức khoẻ: Cách điều trị viêm đại tràng cấp tính

Nguyên nhân viêm đại tràng cấp tính chủ yếu có liên quan tới các vấn đề như vệ sinh an toàn thực phẩm, vệ sinh môi trường. Khi sử dụng thực phẩm bị nhiễm khuẩn hoặc uống phải nước có nhiễm vi sinh vật gây bệnh, thì rất dễ mắc bệnh viêm đại tràng cấp tính.

Ở Việt Nam, viêm đại tràng cấp tính thường do 2 loại lỵ gây ra:

- Do lỵ trực tràng Shigella

- Do lỵ amip

Tùy theo tác nhân gây bệnh mà các triệu chứng của viêm đại tràng cấp tính sẽ khác nhau ở từng người.

- Nếu viêm đại tràng do lỵ trực tràng (Shigella), người bệnh sẽ có các triệu chứng như tiêu chảy lỏng, đau quặn bụng, mót rặn, đại tiện ra máu, cảm giác đau tăng sau khi ăn và trước khi đi đại tiện; sau khi trung tiện hoặc đại tiện thì đau giảm hơn. Ngoài ra, bệnh nhân còn có thể có dấu hiệu nhiễm trùng, nhiễm độc như sốt cao, cơ thể mệt mỏi, rối loạn nước và chất điện giải, có thể dẫn đến trụy tim mạch.

- Nếu do lỵ amíp, người bệnh sẽ có cảm giác đau bụng quặn từng cơn ở bên phải, bên trái hoặc khắp bụng, mót đi ngoài liên tục, nhưng mỗi lần đi ngoài chỉ có một ít phân có máu và chất nhày kèm theo phân, đau rát hậu môn, căng tức bụng, khó chịu. Nếu bệnh diễn tiến nặng có thể gây áp xe gan - phổi do amip chui qua chỗ niêm mạc đại tràng bị tổn thương vào tĩnh mạch. Khi chức năng đại tràng kém đi, các biểu hiện của rối loạn tiêu hóa xuất hiện khiến cho người bệnh cảm thấy ăn không ngon miệng, chán ăn, cơ thể bị suy nhược.

Viêm đại tràng cấp do lỵ amíp hay trực tràng Shigella nếu không được điều trị sớm và đúng phương pháp có thể dẫn đến viêm đại tràng mãn tính, chảy máu đại tràng, nguy hiểm hơn là thủng đại tràng hoặc gây áp xe gan, áp xe não, gây nhiễm khuẩn huyết, ung thư đại tràng. Đây là các biến chứng hết sức nguy hiểm, ảnh hưởng đến tính mạng người bệnh.

Trong những trường hợp bị viêm đại tràng cấp tính thì các loại thuốc Tây y thường được bác sĩ chỉ định cho bệnh nhân sử dụng để điều trị. Các loại thuốc này có ưu điểm là làm giảm nhanh các triệu chứng bệnh như đau bụng, tiêu chảy; tuy nhiên việc sử dụng thuốc cũng là nguyên nhân gây nên nhiều tác dụng phụ không mong muốn đối với người bệnh.

Tùy vào mức độ đau mà bệnh nhân có thể sử dụng các loại thuốc với liều lượng sau đây:

- Thuốc uống: 

+ Trimebutin (Debridat) 100mg/viên: dùng 1 – 6 viên/ngày.

+ Phloroglucinol (Spasfon) 80mg/viên: dùng 4 viên/ngày.

+ Mebeverin (Duspatalin) 100mg/viên: dùng 2 – 4 viên/ngày.

- Thuốc đặt lưỡi: Phloroglucinol (Spasfon) 80mg/viên ngậm: dùng 2 viên/ngày.

- Thuốc tiêm: Phloroglucinol (Spasfon) 40mg/ống: dùng 1-3 ống/ngày.

Các thuốc này còn có tác dụng giảm đầy hơi, chướng bụng, giảm rối loạn vận động đại tràng.

Bệnh nhân có thể dùng than hoạt tính, Debridat, Carbophos, Duspatalin, Motilium – M, Sorbitol.

- Thuốc uống: 

+ Duphalac 10g/gói: uống 1 – 3 gói/ngày.

+ Folax 10g/gói: uống 1 – 2 gói/ngày.

+ Sorbitol 5g/gói: uống 1 – 3 gói/ngày.

+ Igol (bổ sung chất xơ): uống từ 1-6 gói trong 3 ngàyn liên tục.

- Thuốc tiêm, bơm trực tràng: Microlax 3ml/ống

Thông thường, các loại thuốc chống táo bón này sẽ không được bác sĩ chỉ định để điều trị lâu dài, mà chỉ sử dụng trong thời gian ngắn, khi bệnh nhân đại tiện bình thường trở lại sẽ cho ngưng thuốc ngay.

Thuốc chữa đau bụng tiêu chảy:

- Imodium 2mg/viên: dùng 1-6 viên.

- Actapulgte: dùng 2 – 3 gói/ngày.

- Smecta: dùng 2 – 3 gói/ngày.

- Metronidazol 250mg: dùng 4 viên/ngày.

- Ciprofloxacin 500mg: dùng 4 viên/ngày.

- Biseptol 480mg: dùng 2 viên/ngày.

Việc sử dụng các thuốc kháng sinh có thể làm giảm nhanh các triệu chứng bệnh viêm đại tràng cấp tính, nhưng cũng đồng thời làm mất cân bằng hệ vi khuẩn có ích trong đường ruột. Do đó, người bệnh chỉ nên sử dụng thuốc khi có chỉ định của bác sĩ và không nên lạm dụng quá liều lượng cho phép.

Bên cạnh các loại thuốc Tây y điều trị viêm đại tràng cấp tính thì nhiều bài thuốc Đông y cũng có tác dụng làm giảm các triệu chứng bệnh như :làm chậm nhu động của ruột và bảo vệ niêm mạc nên cầm tiêu chảy hiệu quả, hạn chế tình trạng chướng bụng, đầy hơi… Ngoài ra, các sản phẩm Đông y còn có tác dụng tái tạo, phục hồi niêm mạc đại tràng đã bị tổn thương, mà vẫn giữ được hệ vi khuẩn có ích cho đường ruột. Đối với những trường hợp đại tràng không bị tổn thương thực thể thì điều trị theo Đông y được cho là phương pháp điều trị toàn diện dựa trên căn bản âm dương và tổng hòa các cơ quan trên cơ thể.

- Bài thuốc chữa viêm đại tràng thể lỏng : Chuẩn bị Nam mộc hương, Bạch chỉ, Sâm đại hành, mỗi thứ 40g. Đem tất cả sao vàng, tán bột, ngày uống 10g, chia hai lần, hòa nước sôi uống.

- Bài thuốc chữa viêm đại tràng, đi ngoài ra máu: Chuẩn bị bột quả tơ hồng 20g, hoa hòe 30g, hoa kinh giới 20g. Đem các vị thuốc trên sao đen, tán thành bột, 1 lòng đỏ trứng gà luộc chín, phèn 5g, sáp ong 15g. Lấy lòng đỏ trứng đánh tơi cho vào sáp ong, khuấy đều với các bột trên, vo lại thành viên nhỏ như hạt lạc. Ngày uống ba lần, mỗi lần 5g.

- Bài thuốc chữa viêm đại tràng, người mệt mỏi, kém ăn: Bố chính sâm, Bạch truật, biển đậu, Ý dĩ sao, Liên nhục mỗi thứ 12g, Trần bì 6g. Tất cả sao vàng, tán bột, ngày uống 30g, chia ba lần, hoặc sắc uống ngày một thang.

Đại tràng Tâm Bình được bào chế hoàn toàn từ các loại thảo dược có tác dụng làm giảm nhanh các triệu chứng rối loạn tiêu hóa, đau bụng đi ngoài, ăn uống khó tiêu, đầy hơi. Điểm ưu việt của sản phẩm là có tác dụng điều hòa tỳ vị giúp bệnh nhân tiêu hóa tốt, điều trị hiệu quả ngay trong các trường hợp rối loạn tiêu hóa, đau bụng đi ngoài do ăn phải những thức ăn lạ, uống rượu bia nhiều, dùng lâu dài sẽ khỏi bệnh cho những bị viêm đại tràng cấp và mãn tính.

Theo GS Dương Trọng Hiếu – chuyên gia đầu ngành về Y học cổ truyền: Thành phần Đại tràng Tâm Bình có 12 vị dược liệu: Bạch truật, Mộc hương, Hoàng liên, Cam thảo, Bạch linh, Đẳng sâm, Trần bì, Sa nhân, Mạch nha, Sơn tra, Hoài sơn, Nhục đậu khấu. Các thảo dược này phối hợp với nhau có tác dụng điều hòa công năng hệ tiêu hóa, giảm đau, chống co thắt và nâng cao sức đề kháng cho cơ thể. Sản phẩm có tác dụng tốt đối với các trường hợp viêm đại tràng cấp và mãn tính, viêm đại tràng co thắt và kiết lỵ với các triệu chứng như: đầy bụng khó tiêu, đau quặn bụng, đại tiện táo lỏng thất thường, phân như nước hoặc có nhầy mũi...

Đại tràng Tâm Bình được sản xuất dưới dạng viên nang, rất tiện sử dụng và dễ bảo quản. Sản phẩm cũng nhiều năm liền đạt danh hiệu “Hàng Việt Nam được người tiêu dùng yêu thích.

Ngoài việc sử dụng các thuốc điều trị viêm đại tràng cấp tính, để phòng tránh bệnh, bạn cần có chế độ ăn uống và sinh hoạt khoa học:

- Sử dụng các thực phẩm đảm bảo vệ sinh, thực hiện ăn chín uống sôi. Nói không với các thực phẩm tái sống như: gỏi cá, tiết canh, nem chua, rau sống…

- Lựa chọn các thực phẩm dễ tiêu hóa; tránh các loại đồ ăn nhiều dầu mỡ, chất béo, gia vị nhiều chất kích thích hoặc đồ uống có gas, cafein, rượu bia… Thực đơn hàng ngày nên tăng cường nhiều chất xơ (rau củ quả), thực phẩm giàu kali như: chuối, đu đủ; uống nhiều nước (ngày ít nhất 2 lít)… 

- Nên ăn nhẹ, chia làm nhiều bữa trong ngày và đặc biệt không nên ăn quá nhiều vào buổi tối.

- Tăng cường tập luyện thể dục thể thao để tăng sức đề kháng cho cơ thể và giúp hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn; luôn giữ tinh thần thoải mái, tránh căng thẳng, không nên thức khuya.

Xem thêm: Ăn uống đúng cách cho người bị đại tràng cấp tính