Cây mù u và tuổi thơ “tôi”
Ong bầu vờn đọt mù u
Lấy chồng chi sớm, tiếng ru càng buồn..
Ngày thơ nghịch lắm cơ, chuyên lấy trái mù u còn sống xâu lại xâu dài như cá viên đem lên bếp lửa mà nướng, tụi nhỏ hay gọi là chơi nhà chòi. Mùi hôi của trái mù u thật khó chịu mà hùi con nhỏ biết gì đâu, không xâu lại thì lấy trái mà chọi nhau, khi trái đã khô thì lấy trái quăng vào bếp lửa chơi trò pháo nổ lép bép chơi. Ôi tuổi thơ gắn với những trò chơi con nít về cây mù u. Thời còn nhỏ chỉ biết cây mù u thôi nhưng đâu biết nó là cây gì? Lớn lên giờ là cái tuổi gần hâm 30 mới tìm hiểu cây mù u là cây chi? Công dụng ra sao?
Cây mù u là cây gì?
Cây mù u tên khoa-học là Balsamia Inophyllum Loureillo, còn gọi là cây Hồ đồng.Theo tài liệu Cây cỏ rừng ngập mặn của chuyên gia lâm-học xứ Camau. Cây mù u có thân gổ lớn, có thể cao đến 20m, và đường kính 80cm, dáng đẹp và tàng xanh lục, có mủ (oleoresin) xanh dợt. VN có 2 loại mù u tía và mù u trắng. Lá đơn, mọc đối, phiến nguyên, hình trứng, láng và dầy. Hoa trắng pha vàng cam, thơm, tạo thành chùm 6-10 hoa, ở nách lá, đầu cành.
Trái có nhân cứng, tròn, đường kính 2,5cm,1 hột, có mầm lớn, chứa nhiều dầu, không phôi nhủ. Ở VN,cây mọc những vùng ven biển từ Kiến-An, Quảng-Ninh, đến Quảng-Bình, Huế, Đồng-Nai, Miền tây,.Tại U-Minh, cây trồng 55 năm , đường kính thân đến 55cm.
Trên thế giới, cây mù u phân bố ở những vùng đất hoang gần biển trải dài từ Phi-Châu, Ấn-Độ, Sri Lanka, Thái-Lan, Việt Miên Lào, nam Trung-Quốc, Hải-Nam, Đài Loan, Phi Luật-Tân, Indonesia, Úc và những Quần Đảo nam Thái-Bình-Dương, Nam Mỹ. Ở Hawaii, có những con đường trồng toàn cây mù u, hoa trái rụng dầy đường. Dân Hawaii, nhặt hột già về, đánh bóng nhuộm đen, nâu, xỏ xâu thành chuổi bán cho du-khách. Hạt mù u có tỷ lệ dầu khá cao: 50-60%, gồm 2 chất: Hypericin, Pseudohypericin..có thể dùng trong kỹ nghệ và y-tế.
Trong dân gian thường có những ca dao về cây mù u
Những kỷ niệm trong dân gian về cây mù u cũng được nhắc nhiều trong tiếng hò, tiếng ru, hay câu đùa dí dỏm
Cây mù u lá mù u
Vợ chồng cắng đắng thằng cu làm hòa.
Dưới thời vua Tự Ðức để lại chiến công hiển hách, quân Pháp từ Thuận An tiến về Kinh thành Huế, bị quân triều đình mai phục bất thình lình đổ trái mù u ra mặt đường, giặc Pháp bị bất ngờ đạp trên trái mù u té, phục quân đổ ra đánh chém, giặc Pháp thua chạy dài, các hàng cây mù u xanh tươi của Xã Tắc còn đó, gợi lại niềm tự hào dân tộc đã chiến thắng quân xâm lược.
Văn Thánh trồng thông
Võ Thánh trồng bàng
Ngó vô Xã Tắc hai hàng mù u.
“Trăng đã lên chơi vơi rường ơ
Mù u đã chín ơ
Soi bóng trong khoang ghe rường ơ
Mù u đã rơi…. “
(Lý Mù U)
Hay
“Bướm vàng đã đậu cây mù u rồi
Lấy chồng sớm làm gì, để lời ru thêm buồn “
(Sao Em Nỡ Vội Lấy Chồng)
Đăng tin tuyển sinh du học - Đăng tin nội thất, ngoại thất - Rao vặt điện tử, điện lạnh
Hồi xưa lấy trái mù u bắn bi, ôi tuổi thơ
Trên con đường thành công không có dấu chân của kẻ lười biếng
Thông báo quan trọng - Đóng góp ý kiến - Thắc mắc phản ánh
Fanpage
|
|